भारताने हायपरसोनिक क्षेपणास्त्र विकासाच्या दिशेने महत्त्वपूर्ण पाऊल उचलले आहे. डिफेन्स रिसर्च अँड डेव्हलपमेंट ऑर्गनायझेशन लवकरच आपले सर्वात प्रगत हायपरसोनिक क्रूझ क्षेपणास्त्र, चाचणीसाठी सज्ज आहे.
एप्रिल 2025 मध्ये, डीआरडीओने हैदराबाद येथील स्क्रॅमजेट कनेक्ट टेस्ट फॅसिलिटीमध्ये एक हजार सेकंदांची स्क्रॅमजेट इंजिन चाचणी यशस्वीरित्या पूर्ण केली. नोव्हेंबर 2024 मध्ये, भारताने दीड हजार किमी रेंज असलेल्या हायपरसोनिक क्षेपणास्त्राची यशस्वी चाचणी घेतली, ज्यामुळे भारत हायपरसोनिक तंत्रज्ञान असलेल्या देशांच्या यादीत सामील झाला.
T-LDHCM जास्त गतीने प्रवास करू शकते, ज्यामुळे ते ध्वनीच्या वेगापेक्षा आठ पट वेगवान आहे. हे क्षेपणास्त्र दीड हजार किमी पेक्षा अधिक अंतरावर लक्ष्य भेदू शकते, ज्यामुळे पाकिस्तान आणि चीनमधील महत्त्वाच्या ठिकाणांवर प्रभावीपणे प्रहार करता येतो. सक्रिय-शीतित स्क्रॅमजेट इंजिनचा वापर करून, हे क्षेपणास्त्र वातावरणातील ऑक्सिजनचा वापर इंधन जळण्यासाठी करते, ज्यामुळे दीर्घकालीन हायपरसोनिक उड्डाण शक्य होते. ET-LDHCM ला जमीन, समुद्र आणि हवाई प्लॅटफॉर्मवरून प्रक्षेपित केले जाऊ शकते, ज्यामुळे त्याची लवचिकता वाढते. हे क्षेपणास्त्र एक हजार ते दोन हजार किलोग्रॅम वजनाचे पारंपरिक किंवा अण्वस्त्र वाहून नेऊ शकते.
हायपरसोनिक क्षेपणास्त्र तंत्रज्ञानात अमेरिका, रशिया आणि चीन यांसारख्या देशांनी महत्त्वपूर्ण प्रगती केली आहे. भारताच्या या क्षेत्रातील प्रगतीमुळे दक्षिण आशियातील सामरिक स्थैर्य आणि जागतिक सामरिक समीकरणांवर परिणाम होण्याची शक्यता आहे. या प्रगतीमुळे भारताची सामरिक क्षमता वाढणार असून, भविष्यातील सुरक्षा धोरणांमध्ये हायपरसोनिक क्षेपणास्त्रांची महत्त्वपूर्ण भूमिका राहणार आहे.
