जागतिक तेल बाजारभावात मोठी वाढ

जागतिक पातळीवर मध्यपूर्वेत निर्माण झालेल्या युद्धजन्य परिस्थितीमुळे कच्च्या तेलाच्या किमतीत अचानक मोठी वाढ झाली आहे. इसराएल आणि इराण यांच्यात सुरू असलेल्या संघर्षामुळे आंतरराष्ट्रीय बाजारात किमतीत आठ ते चौदा टक्क्यांची वाढ झाली असून, अनेक देशांच्या अर्थव्यवस्थेवर याचा प्रत्यक्ष परिणाम होण्याची शक्यता व्यक्त करण्यात येत आहे.

पश्चिम आशियातील तेल उत्पादन करणाऱ्या देशांमध्ये अस्थिरता वाढल्याने खनिज तेल पुरवठा अडथळलेला आहे. तेल वाहतुकीसाठी अत्यंत महत्त्वाच्या असलेल्या होरमुज सामुद्रधुनीमध्ये सुरक्षेचा धोका निर्माण झाला असून, तेथील तेलवाहू जहाजांच्या हालचाली मंदावल्या आहेत.

या वाढीमुळे भारतासारख्या मोठ्या तेल आयातदार देशांवर इंधन दरवाढीचा ताण येण्याची शक्यता असून, याचा सर्वसामान्य उपभोक्त्यांवर परिणाम होणार आहे. वाहतूक, औद्योगिक उत्पादन आणि कृषी क्षेत्रासाठी लागणाऱ्या इंधनावर होणाऱ्या खर्चात वाढ होऊन महागाईला चालना मिळू शकते.

तेल आयात करणाऱ्या देशांनी पर्यायी स्रोतांचा शोध घेणे, साठवणूक व्यवस्था सुधारणे व आंतरराष्ट्रीय सहकार्य वाढवणे आवश्यक असल्याचे विश्लेषकांचे मत आहे. दरम्यान, संयुक्त राष्ट्र संघटनेसह आंतरराष्ट्रीय समुदायाने मध्यपूर्वेतील तणाव कमी करण्याचे आवाहन केले असून, तेलपुरवठा सुरळीत राहावा यासाठी संयुक्त उपाययोजना आखण्याचे संकेत दिले आहेत.