भारत रशियाकडून संरक्षण प्रणाली खरेदी करणार

भारताने आपल्या हवाई संरक्षण क्षमतेस बळकटी देण्यासाठी रशियाकडून नवीनतम एस‑पाचशे प्रणाली खरेदी करण्यासाठी प्राथमिक चर्चा सुरू केल्या आहेत. यापूर्वी रशियाकडून मिळालेल्या एस‑चारशे प्रणालीने पाकिस्तानविरुद्ध यशस्वी कामगिरी केल्यानंतर भारताने आणखी प्रगत संरक्षण व्यवस्था अंगीकारण्याचा निर्णय घेतला आहे. त्यामुळे चीन व पाकिस्तानसारख्या शत्रूराष्ट्रांच्या हवाई घुसखोरीस रोख देण्याची भारताची तयारी अधिक ठोस होत आहे.

एस‑पाचशे ही प्रणाली अत्यंत प्रगत असून ती हायपरगतीशील क्षेपणास्त्रे, अंतराळातून येणारे हल्ले तसेच रडारला न दिसणारी विमाने यांना लक्ष्य करु शकते. या प्रणालीचा प्रभावक्षेत्र सुमारे सहाशे किलोमीटरपर्यंत असल्यामुळे ती सध्याच्या प्रणालीपेक्षा अधिक परिणामकारक मानली जाते. तज्ञांचे म्हणणे आहे की, ही प्रणाली भारताच्या संरक्षण व्यवस्था अधिक मजबूत आणि बहुआयामी करेल.

भारत व रशियामधील या चर्चांमध्ये केवळ खरेदीच नव्हे, तर भविष्यात संयुक्त उत्पादनाची शक्यता देखील तपासली जात आहे. भारताच्या ‘कूशा प्रकल्पा’अंतर्गत देशांतर्गत हवाई संरक्षण प्रणाली तयार केली जात असून, ती प्रणालीही एस‑चारशे व एस‑पाचशेसोबत एकत्र वापरण्याची योजना आहे. यामुळे भारताची स्वयंपूर्णता आणि जागतिक सामर्थ्य दोन्ही वाढणार आहेत.

या संभाव्य करारामुळे भारताच्या शत्रूंना स्पष्ट इशारा मिळेल आणि भारताच्या सीमांच्या सुरक्षिततेत मोठी भर पडेल. रशियाकडून अंतिम मान्यता मिळाल्यानंतर लवकरच या कराराला अधिकृत स्वरूप दिले जाईल, अशी शक्यता व्यक्त होत आहे. एस‑पाचशे प्रणालीमुळे भारताच्या संरक्षण क्षेत्रात ऐतिहासिक बदल घडणार हे निश्चित मानले जात आहे.