भारताच्या तिन्ही सशस्त्र दलांनी एकत्रितपणे सायबर सुरक्षेसाठी विशेष सरावाला सुरुवात केली आहे. ‘सायबर सुरक्षा’ या नावाने राबवण्यात येणाऱ्या या सरावाचा उद्देश चीन आणि पाकिस्तानकडून वाढणाऱ्या सायबर हल्ल्यांचा प्रभावीपणे मुकाबला करण्याचा आहे. या सरावाचे आयोजन संरक्षण मंत्रालयाच्या निर्देशानुसार करण्यात आले असून, सशस्त्र दलांची सायबर लढाईतील सज्जता तपासण्याचा हेतू आहे.
या सरावामध्ये भारतीय लष्कर, नौदल आणि हवाई दलातील सायबर युनिट्स, तांत्रिक अधिकारी, आणि आयटी विशेषज्ञ सहभागी झाले आहेत. विविध सायबर हल्ल्यांची नक्कल करुन त्यावर संरक्षणात्मक कारवाई कशी करता येईल याचा अभ्यास करण्यात येत आहे. माहिती लपवणूक, नेटवर्कवर नियंत्रण मिळवणे, बनावट ईमेल, डेटाबेस हॅकिंग, डिस्ट्रीब्युटेड डिनायल ऑफ सर्व्हिस आदी हल्ल्यांची शक्यता लक्षात घेऊन सिस्टीम्सच्या सुरक्षिततेची कसोटी घेण्यात येत आहे.
हा सराव फक्त संगणक प्रणालीपुरता मर्यादित नसून, संरक्षणाशी संबंधित कम्युनिकेशन सिस्टीम, सैन्‍य गुप्त माहितीच्या वाहतुकीच्या मार्गांवर होणाऱ्या हल्ल्यांचाही समावेश आहे. या सरावाच्या माध्यमातून सायबर युद्धात भारताची तांत्रिक तयारी कितपत सक्षम आहे हे तपासले जात आहे. संरक्षण मंत्रालयाने स्पष्ट केले आहे की, भविष्यातील युद्ध फक्त रणांगणावर नव्हे तर आभासी जागेतही लढवले जाणार आहेत. त्यामुळे सायबर सुरक्षेच्या दृष्टीने अशा प्रकारचे सराव अत्यंत आवश्यक ठरत आहेत. भारताचे सशस्त्र दल सायबर लढाईस सज्ज असून, आगामी काळातही अशा सरावांमधून सक्षमता वाढवली जाणार आहे.
