चीन आणि पाकिस्तान यांच्यातील लष्करी सहकार्य आणखी बळकट होत असल्याचे स्पष्ट संकेत मिळाले आहेत. चीन लवकरच पाकिस्तानला अत्याधुनिक ‘जे-१०सी’ प्रकारची लढाऊ विमाने पुरवणार आहे. या निर्णयामुळे संपूर्ण दक्षिण आशियात सामरिक संतुलन बिघडण्याची भीती व्यक्त होत आहे. ‘जे-१०सी’ हे चीनचे चौथ्या पिढीतील बहुउद्देशीय लढाऊ विमान असून त्याची तुलना अमेरिकेच्या एफ-१६ आणि भारताच्या तेजस लढाऊ विमानांशी केली जाते. हे विमाने अ‍ॅक्टिव्ह इलेक्ट्रॉनिक स्कॅनिंग रडार, स्टेल्थ क्षमतायुक्त डिझाईन आणि विविध प्रकारच्या हवाई-हवाई व हवाई-भू क्षेपणास्त्रांनी सज्ज असतात.
पाकिस्तानने यापूर्वीच चीनकडून पंचवीस पेक्षा जास्त ‘जे-१०सी विमाने मागवली आहेत. इस्लामाबादमधील लष्करी सूत्रांनुसार ही विमाने भारताच्या ‘राफेल’ लढाऊ विमानांच्या तुलनेत समान प्रतिसादात्मक क्षमता देण्याच्या दृष्टीने खरेदी केली जात आहेत. भारताच्या लष्करी व कूटनीतिक यंत्रणांनी या व्यवहाराची गंभीर नोंद घेतली आहे. संरक्षण मंत्रालयाकडून सांगण्यात आले की, “भारत आपल्या लष्करी सज्जतेसह कोणतीही सामरिक जोखीम सामोरे जाण्यास तयार आहे.” विशेष म्हणजे, अलीकडेच भारताने सीमावर्ती भागात तेजस एमके-२, सुखोई अपग्रेड, आणि एअर डिफेन्स सिस्टम तैनात करण्याचे काम गतीने सुरू केले आहे.
अमेरिका आणि काही युरोपीय देशांनी पाकिस्तानला अशा प्रकारची उच्च-स्तरीय लढाऊ विमाने मिळणे म्हणजे दक्षिण आशियातील स्थैर्यावर घातक परिणाम करणारी गोष्ट असल्याचे म्हटले आहे. चीनकडून पाकिस्तानला ‘जे-१०सी लढाऊ विमाने मिळाल्यास भारतासाठी एक नवा सामरिक आव्हान निर्माण होणार आहे. मात्र भारतानेही आपल्या सीमा सुरक्षित ठेवण्यासाठी अत्याधुनिक उपाययोजना सुरू केल्या असून दोन्ही बाजूंनी शस्त्रस्पर्धा वाढण्याची चिन्हे आहेत.
