इस्रायलची अणुबॉम्ब मोहीम यशस्वी

इस्रायलने १९६० च्या दशकात जगाच्या नजरा चुकवत आपली अणुशक्ती विकसित केली. फ्रान्सच्या मदतीने डिमोना अणु प्रकल्प सुरू झाला आणि याच काळात इस्रायलने गुप्तपणे अणुबॉम्ब तयार करण्यास सुरुवात केली. फ्रेंच तंत्रज्ञान आणि उपकरणांच्या आधारे अणुशक्तीचा पाया घातला गेला.

१९६८ मध्ये ‘ऑपरेशन प्लंबॅट’ या नावाने मोसादने एक गुप्त मोहिम राबवली. या अंतर्गत इस्रायलने सुमारे दोनशे टन युरेनियम ऑक्साईड युरोपमधून चोरून नेले. बनावट कागदपत्रे, बनावट जहाज आणि बनावट देशनाव वापरून हा युरेनियम इस्रायलमध्ये पोहोचवण्यात आला.

दुसरीकडे, अमेरिका आणि इस्रायल यांच्यातील संबंधांवर परिणाम करणारे न्युमेक प्रकरण पुढे आले. पेनसिल्व्हेनियामधील अणुशोध केंद्रातून सुमारे शंभर ते दोनशे सत्तर किलो शुद्ध युरेनियम गायब झाल्याचे समोर आले. सेंट्रल इंटेलिजन्स एजन्सी आणि फेडरल ब्युरो ऑफ इन्व्हेस्टिगेशन यांना संशय होता की हा युरेनियम इस्रायलकडे पोहोचवण्यात आला आहे, पण कोणतीही अधिकृत कबुली मिळाली नाही.

या सगळ्या घटनांमुळे इस्रायलने आपली अणुशक्ती गुप्त ठेवत आज जवळपास नव्वद ते चारशे अणुबॉम्ब ठेवले असावेत, असा आंतरराष्ट्रीय अभ्यासकांचा अंदाज आहे. इस्रायलने कधीही आपली अणुशक्ती अधिकृतरीत्या मान्य केलेली नाही, मात्र या ऐतिहासिक घटनांमुळे जगभरात अणुशस्त्र धोरणांवर चर्चा सुरू झाली आहे.