अमेरिका आणि चीन यांच्यात एक मोठा आणि ऐतिहासिक व्यापार करार अंतिम करण्यात आला आहे. अमेरिकेचे माजी राष्ट्राध्यक्ष डोनाल्ड ट्रम्प यांनी याची घोषणा करताना हा करार अत्यंत फायदेशीर आणि बिग ब्यूटीफुल डील असल्याचे म्हटले. विशेष म्हणजे, या करारानंतर ट्रम्प यांनी भारताबाबतही सकारात्मक संकेत दिले असून, लवकरच भारतासोबतही एक अत्यंत मोठा व्यापार करार होऊ शकतो, असे विधान केले.
अमेरिका आणि चीनमध्ये झालेल्या या करारामुळे दोन्ही देशांमध्ये सध्या लागू असलेले टॅरिफ म्हणजेच आयात–निर्यात कर कमी करण्यात आले आहेत. यामुळे जागतिक बाजारपेठेतील अस्थिरता काही प्रमाणात स्थिर होण्याची अपेक्षा आहे. चीनकडून महत्त्वाच्या खनिज आणि औद्योगिक मालाच्या पुरवठ्यावर अमेरिकेचा विश्वास पुनर्स्थापित करण्यात येणार आहे.
या पार्श्वभूमीवर भारतासाठीही व्यापाराच्या दृष्टीने महत्त्वाची संधी निर्माण झाली आहे. भारत आणि अमेरिकेमधील व्यापाराची किंमत सध्या अंदाजे एकशे चाळीस अब्ज डॉलर इतकी आहे. ‘मिशन ५००’ या उद्दिष्टानुसार २०३० पर्यंत हे मूल्य पाचशे अब्ज डॉलर करण्याचे लक्ष्य ठेवण्यात आले आहे. ट्रम्प यांच्या विधानामुळे भारत-अमेरिका व्यापार कराराला गती मिळण्याची शक्यता आहे.
परंतु काही अडचणी अजूनही आहेत. कृषी, माहिती तंत्रज्ञान सेवा, ऑटोमोबाइल्स यांसारख्या संवेदनशील क्षेत्रांमध्ये भारताची संरक्षणात्मक भूमिका कायम आहे. तसेच आयात शुल्काबाबत दोन्ही देशांमध्ये काही मुद्द्यांवर अद्याप सहमती झालेली नाही. तरीही, जागतिक व्यापारात भारताची भूमिका अधिक बळकट होणार, हे निश्चित मानले जात आहे.
