आंगणवाडी सेविका आणि मदतनीसांचा संताप

आयुष्यभर लहान बालकांची देखभाल, पोषण आहार वाटप, गरोदर मातांची नोंदणी, आरोग्य तपासणी अशा अनेक जबाबदाऱ्या पार पाडणाऱ्या आंगणवाडी सेविका आणि मदतनीस यांना सेवानिवृत्तीनंतर मिळणारा मोबदला अत्यंत तुटपुंजा आहे. सेविकांना केवळ एक लाख रुपयांची एकरकमी रक्कम, तर मदतनीसांना फक्त पंचाहत्तर हजार रुपये दिले जातात. ना निवृत्तिवेतन, ना सुरक्षितता, आणि कामाच्या तुलनेत मोबदलाही अत्यल्प — यामुळे या कर्मचाऱ्यांमध्ये तीव्र नाराजी आहे.
आंगणवाडीत काम करणाऱ्या महिला नियमित पगाराच्या प्रतीक्षेत असतात, त्यांना कंत्राटी पद्धतीने मानधन दिले जाते, आणि त्यातही अडथळे येतात. त्यांच्याकडून प्रशासन अनेक कामे घेतो – जन्मनोंदणी, मतदार नोंदणी, लसीकरण, पोषण आहार, प्रसूती काळजी आदी. पण त्यांना मिळणारे मानधन अपुरे, लाभ योजना नाहीत, आरोग्य सुविधा नाहीत, आणि भविष्यासाठी कोणतीही हमी नाही.
या अन्यायकारक परिस्थितीचा आंगणवाडी सेविका संघटनांनी तीव्र निषेध केला आहे. काही ठिकाणी कामबंद आंदोलन करण्यात आले असून शासनाकडे निवृत्ती वेतन, वाढीव मानधन व इतर कल्याणकारी योजनांची मागणी करण्यात आली आहे.
“आम्ही मुलांना उभे करतो, पण आमच्या म्हातारपणाची सोय नाही,” अशी खंत अनेक सेविकांनी व्यक्त केली आहे. सरकारकडून वेळोवेळी आश्वासने मिळतात, पण अंमलबजावणी होत नाही, अशी भावना कर्मचाऱ्यांमध्ये आहे.