चीनने एक नवी क्षेपणास्त्र प्रतिबंधक प्रणाली विकसित केली असून तिचं नाव ‘HQ-२९’ असल्याचे संकेत आहेत. अलीकडे सोशल मीडियावर या प्रणालीचे फोटो आणि माहिती व्हायरल झाली आहे. ही प्रणाली लघु ते मध्यम पल्ल्याच्या बॅलिस्टिक क्षेपणास्त्रांना हवेतच नष्ट करण्याची क्षमता बाळगते. तथापि, चीनकडून या यंत्रणेची अधिकृत घोषणा अद्याप झालेली नाही.
संशोधकांच्या माहितीनुसार, ‘HQ-२९’ ही प्रणाली अतिशय अचूकपणे लक्ष्यभेद करू शकते. या क्षेपणास्त्रात विशेष प्रकारचे गती-नियंत्रक यंत्र बसवलेले असून ते हवेतच दिशाभूल टाळून लक्ष्यावर अचूकतेने आदळते. ही प्रणाली अमेरिकेच्या सुप्रसिद्ध ‘PAC-३’ यंत्रणेवर आधारित असल्याचे तज्ज्ञांचे मत आहे. चीनने यावर काम सुरू केल्याची नोंद २००३ साली असून, २०११ मध्ये याची चाचणी पार पडली होती.
भारताने विकसित केलेल्या ‘ब्रह्मोस’सारख्या अतिजलद क्षेपणास्त्रांना रोखण्यासाठी ही प्रणाली तयार करण्यात आल्याचेही बोलले जात आहे. जर ही माहिती खरी असेल तर चीनच्या या पावलामुळे भारतासाठी नव्या सामरिक आव्हानांचा प्रारंभ होऊ शकतो. सध्या चीन आपल्या तिन्ही टप्प्यांच्या क्षेपणास्त्र प्रतिबंधक यंत्रणांमध्ये ‘HQ-२९’ ही शेवटची आणि सर्वात आधुनिक पातळी ठरणार आहे.
भारतीय संरक्षण विश्लेषकांच्या मते, जर ही यंत्रणा प्रत्यक्ष तैनात झाली, तर भारताने देखील आपल्या क्षेपणास्त्र प्रणालींचे अद्ययावतीकरण करणे आवश्यक ठरेल. ब्रह्मोसप्रमाणेच इतर सुपरसॉनिक आणि हायपरसॉनिक शस्त्रप्रणालींसाठी स्वतंत्र प्रतिबंधक उपाय योजले पाहिजेत. संरक्षण सजगतेच्या दृष्टिकोनातून भारतासाठी हे एक महत्त्वाचे वळण ठरू शकते.
