भारताने नुकत्याच तीन महत्त्वाच्या क्षेपणास्त्र प्रणालींच्या यशस्वी चाचण्यांमुळे आपल्या संरक्षण क्षमता वाढविल्या आहेत. ‘पृथ्वी‑२’, एक लघुरक्षकक्षेत्री क्षेपणास्त्र, आणि ‘अग्नि‑१’, जलद कार्यक्षमतेचे क्षेपणास्त्र, यांनी ओडिशाच्या चांदीपुर येथील एकात्मित चाचणी क्षेत्रातून यशस्वी प्रक्षेपण केले. त्यानंतर लेहच्या लद्दाख क्षेत्रात ‘आकाश प्राइम’ हवाई संरक्षण क्षेपणास्त्राने उंचीवर दोन लक्ष्य निश्‍चित अशा लक्ष्यांना नष्ट केले.
या चाचण्यांचे आयोजन सामरिक बल संचालनालय अंतर्गत करण्यात आले. पृथ्वी‑२ आणि अग्नि‑१ द्वारे सर्व तांत्रिक तपशील व ऑपरेशनल निकष पूर्ण करून त्यांच्या कार्यक्षमतेची पुष्टी केली गेली. त्यामुळे या क्षेपणास्त्रांचे युद्धप्रसिद्ध कार्यक्षेत्र सिद्ध झाले आहे.
‘आकाश प्राइम’ क्षेपणास्त्राची चाचणी पंधरा हजार फूटापेक्षा अधिक उंचीवर घेण्यात आली, जिथे त्याने दोन जलद गतीने पुढे येणाऱ्या लक्ष्यांना अचूकपणे नष्ट केले. लडाखच्या थंड, विरळ हवेत हा मंत्रिमंडळीय प्रयोग यशस्वी झाला, ज्यामुळे आकाश प्राइमच्या उंची व निर्माणक्षमतेवर विश्वासार्हता बळकट झाली आहे.
या सिलसिलेमध्ये झालेल्या चाचण्यांनंतर, पृथ्वी‑२, अग्नि‑१ आणि आकाश‑प्राइम या क्षेपणास्त्रांचे महत्वाचे स्थान इतक्या वेगळ्या उपयोग क्षेत्रांमध्ये सिद्ध झाले आहेत. क्षेपणास्त्र क्षेत्रात भारताचे स्वावलंबन अधिक दृढ होणार आहे, असा अर्थ या चाचण्यांचा होतो.
या कार्यक्रमांमुळे भारतीय संरक्षण तंत्रज्ञानाच्या स्वदेशी विकासाला बळ मिळाले असून, आंतरराष्ट्रीय स्तरावर सैन्य धोरणात भारताच्या भूमिकेला व्यापक ताकद प्राप्त झाली आहे. या चाचण्यांमुळे शेजारील देशांमध्ये समन्वय आणि धोरणात्मक स्थितीत बदल होण्याची शक्यता असून, भारताच्या सामरिक प्रतिष्ठेला देखील वर्धिष्णुता मिळाली आहे.
