भारताने संरक्षण संशोधन आणि विकास संस्था मार्फत अत्यंत वेगवान आणि आधुनिक क्षेपणास्त्र विकसित करण्याचे काम सुरू केले असून या प्रकल्पाचे नाव ‘विष्णु’ असे आहे. हे क्षेपणास्त्र भारताच्या सामरिक क्षमतेत ऐतिहासिक वाढ घडवून आणणार असून, शत्रूच्या कोणत्याही यंत्रणेला चकवा देणारे व रोखता न येणारे असे ठरणार आहे.
या क्षेपणास्त्राची गती ध्वनीपेक्षा आठपट अधिक असून, प्रतीतास सुमारे अकरा हजार किलोमीटर इतकी आहे. हे हायपरसोनिक मार्गक्रमण क्षेपणास्त्र असून, ते हवेच्या मार्गातून अत्यंत वेगाने आणि अचूकतेने लक्ष्यभेदन करते. क्षेपणास्त्रात परमाणु किंवा पारंपरिक युद्धप्रसाधन वाहून नेण्याची क्षमता आहे. त्याची रचना अशी आहे की ते लक्ष्याच्या दिशेने झेपावत असताना मार्ग बदलू शकते, त्यामुळे शत्रूच्या क्षेपणास्त्रविरोधी यंत्रणेला ते अडवणे अशक्य होते. त्यात स्वदेशी बनावटीचे इंजिन, उष्णता सहन करणारे साहित्य, आणि अत्याधुनिक मार्गदर्शन प्रणाली यांचा समावेश आहे.
अशा क्षेपणास्त्रांची क्षमता सध्या केवळ अमेरिका, रशिया आणि चीन या काही मोजक्या देशांकडेच आहे. आता भारतही या तंत्रज्ञानाच्या यशस्वी विकासाद्वारे या उच्च श्रेणीतील सामरिक राष्ट्रांच्या यादीत सामील होण्याच्या मार्गावर आहे. या क्षेपणास्त्रामुळे भारताची संरक्षण आणि हल्ला दोन्ही बाबतीतील सामर्थ्य अधिक मजबूत होणार आहे. जल, थल आणि आकाश या तिन्ही क्षेत्रांतून हे क्षेपणास्त्र वापरण्याची योजना असून, युद्धसज्जतेत क्रांतीकारी बदल घडू शकतो. शत्रूच्या लष्करी तळांवर, नौदल तळांवर आणि महत्त्वाच्या संरचनांवर अचूक हल्ला करण्याची क्षमता यामध्ये असेल.
डीआरडीओच्या अधिकाऱ्यांनी दिलेल्या माहितीनुसार, ‘विष्णु’ प्रकल्पाची प्राथमिक चाचणी यशस्वी झाली आहे. पुढील दोन ते तीन वर्षांत हे क्षेपणास्त्र पूर्णपणे कार्यक्षम होईल आणि भारतीय लष्कराच्या ताफ्यात सामील होईल, असा विश्वास व्यक्त करण्यात आला आहे. या क्षेपणास्त्रामुळे भारत संरक्षणात पूर्णतः स्वयंपूर्ण व सामरिकदृष्ट्या प्रभावी राष्ट्र ठरेल. ‘विष्णु’ हे फक्त एक क्षेपणास्त्र नव्हे, तर भारताच्या तांत्रिक प्रगतीचे, स्वावलंबनाचे आ
